DENEYLER
SES NASIL YOL ALIR?
Plastik bir kola şişesinin tabanını keselim. Plastik bir kaplığı, çıkarttığımız kısmı kapatacak büyüklükte kesip şekildeki gibi gergin olarak bantlayalım. Bir mumu yakıp hazırladığımız düzeneğin
Aşağıdaki soruların cevabını araştırıp arkadaşlarınıza sorabilirsiniz?
Ses nasıl oluşur?
Taş attığınız bir göldeki oluşan dalgaların yayılımı ile sesin yayılımı arasında bir benzerlik var mıdır?
Sesin yayılması için hava moleküllerine verilen enerji yok olur mu?
Milyonlarca yıl önceki sesleri bu gün duymamız mümkün müdür?
TELEFON YAPMA
Her çocuğa yetecek kadar plastik bardak ve kibrit çöpleri, ip masaya yerleştirilir. Bardakların alt kısımları delinir. Bir ip ve kibrit yardımıyla bardaklar birbirine bağlanır. Böylece bir telefon elde edilmiş olunur. Aradaki ipi gergin tutarak telefonla konuşulabilir
ZIPLAYAN PARA
Malzemeler:
Bir pet şişe, pet şişenin ağzını kapatabilecek büyüklükte bozuk bir para
Bir pet şişe, pet şişenin ağzını kapatabilecek büyüklükte bozuk bir para
Peki yukarda ki deneyle ne öğreneceğiz?
Hava ısındığı zaman, havayı oluşturan moleküllerin hareket enerjisi yani kinetik enerjisi artar. Bulundukları kabın her yüzeyine çarparak o yüzey üzerinde bir basınç oluştururlar. İnik bir topu güneşe koyduğumuzda şişmesi veya araba tekerleğinin kışın hareket etmeden önce inik fakat hareket ettikçe , sürtünme sonucu açığa çıkan ısı ile şişmesi bu olaya dayanır. Aynı mantıkla yukarda avucumuzla sardığımız pet şişenin içindeki havanın ısısı vücut sıcaklığımız olan 37 dereceyi bulacak dolayısı ile pet şişe içindeki hava moleküllerinin ısısı dolayısı artarak moleküllerin daha hızlı hareket etmeleri sağlanacaktır. Bu moleküller her yüzeye çarpacak dolayısı ile pet şişe ağzındaki en zayıf noktadaki para hareket edecektir.
Şu soruların cevabını bulup , sınıf arkadaşlarımıza soralım:Hava ısındığı zaman, havayı oluşturan moleküllerin hareket enerjisi yani kinetik enerjisi artar. Bulundukları kabın her yüzeyine çarparak o yüzey üzerinde bir basınç oluştururlar. İnik bir topu güneşe koyduğumuzda şişmesi veya araba tekerleğinin kışın hareket etmeden önce inik fakat hareket ettikçe , sürtünme sonucu açığa çıkan ısı ile şişmesi bu olaya dayanır. Aynı mantıkla yukarda avucumuzla sardığımız pet şişenin içindeki havanın ısısı vücut sıcaklığımız olan 37 dereceyi bulacak dolayısı ile pet şişe içindeki hava moleküllerinin ısısı dolayısı artarak moleküllerin daha hızlı hareket etmeleri sağlanacaktır. Bu moleküller her yüzeye çarpacak dolayısı ile pet şişe ağzındaki en zayıf noktadaki para hareket edecektir.
Elimizle pet şişeyi tutmak yerine elimizi devamlı hareket ettirerek sürtseydik ne değişirdi?
Kışın tam şişirilen balonları bulunan bir adam , yaza kadar balonları sayamazsa ne olabilir?
SIVI BASINCI YÜKSEKLİK İLİŞKİSİ
Malzemeler:
Malzemeler:
Plastik Kutu , su
Deneyin yapılışı :
Plastik bir pet şişeden dikkatli bir şekilde keseceğiniz şekildeki cisme alt tabanına göre çeşitliyükseklikte 3 tane delik açın bu delikleri bantlayıp içine suyu doldurun . Bantları aynı anda çıkartın ve suların fışkırdığı mesafeleri gözlemleyin. Farklı mesafelere gittiklerini göreceksiniz. Suyun fışkırması sıvının basıncından kaynaklanmaktadır. Bu basınçta sıvının fışkırdığı deliğin suyun yüzeyine olan uzaklığına bağlıdır. Bu uzaklık ne kadar fazla ise bu sıvının o delikten uyguladığı basınç artar. Buna göre yüzeye en uzak delik en alttaki sonra ortadaki en yakın olanda en üstteki deliktir. Basınçta bunla doğru orantılı olarak altta en fazladır. Bu noktadaki sıvı basıncı en fazla olduğu için en uzağa suyu fışkırtır.
Plastik bir pet şişeden dikkatli bir şekilde keseceğiniz şekildeki cisme alt tabanına göre çeşitliyükseklikte 3 tane delik açın bu delikleri bantlayıp içine suyu doldurun . Bantları aynı anda çıkartın ve suların fışkırdığı mesafeleri gözlemleyin. Farklı mesafelere gittiklerini göreceksiniz. Suyun fışkırması sıvının basıncından kaynaklanmaktadır. Bu basınçta sıvının fışkırdığı deliğin suyun yüzeyine olan uzaklığına bağlıdır. Bu uzaklık ne kadar fazla ise bu sıvının o delikten uyguladığı basınç artar. Buna göre yüzeye en uzak delik en alttaki sonra ortadaki en yakın olanda en üstteki deliktir. Basınçta bunla doğru orantılı olarak altta en fazladır. Bu noktadaki sıvı basıncı en fazla olduğu için en uzağa suyu fışkırtır.
KALDIRAÇ
Bu küçük deney havanın itme kuvvetini gösteriyor. Burada, ciğerlerinizden veya hava pompasından gelen havanın geniş bir alana yayılmasını ve dolayısıyla büyük bir ağırlık kaldırabilme olanağını kullanıyorsunuz.
Masanın üzerine sağlam bir plastik torba serin. Torbanın üst kısmanın 1/3 kadarlık bölümü masanın kenarından sarksın. Torbanın üstüne şekildeki gibi büyük bir kitap koyun ve arkadaşınıza üzerine oturmasını söyleyin. Torbanın ucuna ağzınıza göre büzün ve kuvvetlice üfleyin. Arkadaşınız yukarı kalkacaktır.
Masanın üzerine sağlam bir plastik torba serin. Torbanın üst kısmanın 1/3 kadarlık bölümü masanın kenarından sarksın. Torbanın üstüne şekildeki gibi büyük bir kitap koyun ve arkadaşınıza üzerine oturmasını söyleyin. Torbanın ucuna ağzınıza göre büzün ve kuvvetlice üfleyin. Arkadaşınız yukarı kalkacaktır.
ISINAN HAVA GENİŞLER
Deneyin yapılışı :
Cam boruyu veya pipeti tıpanın deliğinden geçirin. Eğer delik ile pipet veya cam borunun arasından hava kaçma imkanı varsa bunu mum damlatarak önleyin.Sonra bunu şekildeki gibi şişenin ağzından geçirin.Ve su dolu kabın içine cam borunuzu veya pipetinizin ağzını şekildeki gibi yerleştirin. Isınan havanın ısınınca genişlediğini doğrusu tüm ısınan maddelerin genişlediğini biliyoruz ama bunu ispat etmemiz gerekli. Cam şişeyi elinizle ısıtın bir miktar gaz çıkışı gözlersiniz. Daha fazla gaz çıkışı görmek istiyorsanız cam şişeyi şekildeki gibi bir mumla da ısıta bilirsiniz. Böylece ısınan havanın genişlediğini deneydeki gaz çıkışı ile görmüş olduk.Burada hava basıncıda artmıştır. Bunun sebebi hava moleküllerinin ısınınca hareket enerjisinin artmasıdır.
Deneyin yapılışı :
Cam boruyu veya pipeti tıpanın deliğinden geçirin. Eğer delik ile pipet veya cam borunun arasından hava kaçma imkanı varsa bunu mum damlatarak önleyin.Sonra bunu şekildeki gibi şişenin ağzından geçirin.Ve su dolu kabın içine cam borunuzu veya pipetinizin ağzını şekildeki gibi yerleştirin. Isınan havanın ısınınca genişlediğini doğrusu tüm ısınan maddelerin genişlediğini biliyoruz ama bunu ispat etmemiz gerekli. Cam şişeyi elinizle ısıtın bir miktar gaz çıkışı gözlersiniz. Daha fazla gaz çıkışı görmek istiyorsanız cam şişeyi şekildeki gibi bir mumla da ısıta bilirsiniz. Böylece ısınan havanın genişlediğini deneydeki gaz çıkışı ile görmüş olduk.Burada hava basıncıda artmıştır. Bunun sebebi hava moleküllerinin ısınınca hareket enerjisinin artmasıdır.
ELEKTİRİK DENEYİ
Küçük küçük kağıt parçaları koparılarak masanın üzerine koyulur. Tarak veya kalemi yünlü bir kumaş ya da saçına iyice sürtüp kağıt parçalarına doğru yaklaştırır. Sürtünmeden meydana gelen durgun elektrik sebebiyle kağıt parçaları kaleme ya da tarağa yapışır.
GÖKGÜRÜLTÜSÜ ve ŞİMŞEK DENEYİ
İki kağıttan yapılmış kese kağıdı şişirilir ve hızla birbirine çarpıştırılır. Sonuç olarak yüksek sesle ile gelen bir patlama oluşur. Şimşek olayını göstermek için de iki balon şişirilerek birbirine hızlı ve kuvvetlice sürterek karanlık bir odada oluşan elektriklenme gösterilir.
İki kağıttan yapılmış kese kağıdı şişirilir ve hızla birbirine çarpıştırılır. Sonuç olarak yüksek sesle ile gelen bir patlama oluşur. Şimşek olayını göstermek için de iki balon şişirilerek birbirine hızlı ve kuvvetlice sürterek karanlık bir odada oluşan elektriklenme gösterilir.
DİŞ TEMİZLİĞİ DENEYİ
İki adet beyaz lego, iki adet kapaklı cam kavanoz, diş fırçası, diş macunu, su yiyecek ve atıkları hazırlanır. Kavanozların yarısından fazlası su ile doldurur. İçine beyaz legolar konur birinci kavanozdaki legonun bir hafta boyunca fırçalanır, ikinci kavanoza her gün bir miktar yiyecek konur. Kavanozlar her gün gözlemlenir
İki adet beyaz lego, iki adet kapaklı cam kavanoz, diş fırçası, diş macunu, su yiyecek ve atıkları hazırlanır. Kavanozların yarısından fazlası su ile doldurur. İçine beyaz legolar konur birinci kavanozdaki legonun bir hafta boyunca fırçalanır, ikinci kavanoza her gün bir miktar yiyecek konur. Kavanozlar her gün gözlemlenir
Arkadaşlar umarım paylaşımlarımı beğenirsiniz...
YanıtlaSil